Alles over de koffieproductie
Van de boon naar het genot
Zwart goud
Hoe begint u het liefste aan uw dag? Voor velen is het dat vers gezette kopje koffie waarmee ze de ochtend graag begroeten. Alleen de geur van de koffie heeft vaak al een verkwikkend effect. Zijn volle smaak maakt koffie tot een belevenis die in de geest van de eeuwenoude koffiecultuur uitgebreid gevierd wordt. Met een leuk koffiekopje en een verleidelijk cremalaagje laat u de smaakbelevenis ook optisch tot leven komen.
Koffie - oppepper en genotmiddel tegelijk Maar voor het overal geliefde warme drankje in uw kopje terechtkomt heeft het al een lange weg afgeleid, die wij in deze bijdrage voor u volgen. Duik in de wereld van koffie en leer meer over de koffieproductie, de koffieteelt, het branden van koffie en de verschillende soorten koffie.
de oorsprong van koffie
Volgens de legende werd koffie door puur toeval ontdekt, namelijk door een herder in het koninkrijk Kaffa in wat nu Ethiopië is. Van daaruit bereikte de koffie in de 15e eeuw Arabië en in de 16e eeuw Europa. Ethiopië is samen met Brazilië, Vietnam, Colombia, Indonesië en Oeganda nog steeds een van 's werelds belangrijkste regio's voor de koffieteelt. Wat destijds een zeldzame luxe was, is tegenwoordig voor iedereen bereikbaar. De productie van koffie is een complex proces waarbij veel ervaring en zorg zijn vereist. Het aroma van uw koffie is afhankelijk van vele factoren, zoals de soort, het klimaat, de teeltomstandigheden en het branden.
Koffiebessen: basis van het aroma
Cappuccino, espresso, mokka of toch filterkoffie? De basis van alle koffiespecialiteiten zijn de koffiebonen die tot koffie vermalen worden. Anders dan de naam doet denken hebben koffiebonen niet veel gemeen met bonen. Het gaat in feite om het zaad van de koffieplant Coffea. De groenblijvende struiken, maar ook bomen, vormen knalrode koffiebessen als vruchten. In deze vruchten bevinden zich twee steenpitten - de koffiebonen, die afhankelijk van de soort een karakteristiek aroma hebben.
DE KUNST VAN DE KOFFIETEELT
Waar wordt koffie geteeld?
Brazilië, Vietnam of Colombia: de koffieteelt strekt zich uit over de gehele evenaar, de zogenoemde "koffiegordel". Hier begint de koffieproductie: in het veld, bij de teelt en vermeerdering. Dit wordt meestal gedaan door zaden te planten, soms worden er ook stekken gezet. De koffieplant heeft ongeveer zes weken nodig voordat de eerste kiemplantjes te zien zijn waaruit later de koffiekersen ontstaan. Ze worden zorgvuldig overgeplant en in bedden gecultiveerd. Na ongeveer acht maanden zetten de koffieboeren de planten terug in de plantages - en moeten ze geduld oefenen. Het duurt maximaal vier jaar voordat de plant optimale opbrengsten biedt. De plant is echter vele jaren zeer productief: een plant kan tot 20 jaar worden geoogst voordat de opbrengst daalt.
Met rond de 34 procent is Brazilië de grootste koffieproducent ter wereld. Geen wonder: het klimaat biedt de beste voorwaarden voor de koffieteelt. Onder de Braziliaanse zon gedijen op koffieplantages Arabica- en Robusta-koffiestruiken in monoculturen. De Braziliaanse koffiesoorten worden gekenmerkt door een gebalanceerde, volle smaak. Bij de koffieteelt in Ethiopië - waar koffie oorspronkelijk vandaan komt - gaat het er heel anders aan toe. In het Ethiopische hoogland wordt de koffie ook vandaag de dag nog steeds voornamelijk door kleine boeren verbouwd in traditionele bostuinen. De Arabica-struiken komen hier op in de schaduw van hoge bomen. Het gemengde bos vormt daarbij een natuurlijke bescherming tegen plagen. Bemesting en pesticiden zijn in de bostuinen niet nodig. De koffie wordt met de hand geoogst. Hiervoor worden twee methodes gebruikt: De picking-methode, waarbij de oogsters de kersen met de hand plukken, en het strippen: hierbij worden de vruchten in één keer uit de plant getrokken, grotendeels ongeacht de mate van rijpheid. Koffie die met de zachte picking-methode is geoogst, geldt als bijzonder hoogwaardig.
Natte en droge verwerking
Bij droge verwerkingsmethode worden de kersen royaal over een oppervlak verspreid en maximaal vijf weken gedroogd. Vervolgens kunnen de schil en het vruchtvlees gemakkelijk worden verwijderd en kan de resulterende rauwe koffieboon verder worden verwerkt. Natte verwerking is complexer: de kersen worden eerst in water schoongemaakt en vervolgens gefermenteerd, nogmaals schoongemaakt en tot slot gedroogd. De vele stappen bieden een duidelijk voordeel: de koffie wordt veel aromatischer. De natte verwerking wordt daarom vooral gebruikt voor koffie van hoge kwaliteit - zoals bij de Arabica-bonen.
De verwerking: De kersen worden koffiebonen
De verwerking van de koffiebessen is de volgende stap in de koffieproductie waarmee we een stapje verder op weg naar het volle koffiearoma nemen. Bij dit proces ontstaan de rauwe koffiebonen. Dit moet snel gebeuren, omdat de kersen snel bederven. Er worden twee soorten verwerkingen toegepast voor de productie: de droge en de natte methode. Welke methode wordt gebruikt, hangt af van het type koffie en het land van teelt. De in Azië geteelde Robusta-soorten worden meestal nat verwerkt; in Afrika wordt de voorkeur gegeven aan de droge methode. De natte verwerkingsmethode is ook standaard bij de verwerking van Arabica-bonen - met één uitzondering: in Brazilië en enkele andere landen worden de hoogwaardige Arabica-bonen ook droog verwerkt.
Koffiesoorten
U hebt zeker wel eens de aanduiding "100 procent Arabica" op exclusieve koffie zien staan. Ook de term Robusta is u als koffieliefhebber zeker bekend. Robusta en Arabica zijn de meest geteelde koffiesoorten ter wereld. De officiële namen zijn Coffea arabica en Coffea canephora. Op het eerste gezicht lijken de soorten op elkaar - en toch kunnen ze nauwelijks meer verschillen.
Arabica
De Arabica-bonen zijn de belangrijkste soort op de koffiemarkt, met een aandeel van ca. 70 procent. Ze gedijen het beste op grotere hoogte, vanaf een hoogte van ongeveer 1000 meter, en hebben een stabiel klimaat nodig. De koffiebessen hebben veel tijd nodig om te rijpen, ongeveer negen tot elf maanden. De koffiebonen hebben een bijzonder veelzijdig aroma. De Arabica-boon is plat, ovaal en met een maximaal cafeïnegehalte van 1,7 procent tamelijk mild. De boon wordt gekenmerkt door een uniek aroma en weinig bittere stoffen. De bonen zijn erg gevoelig voor plagen, waardoor oogsten regelmatig mislukken.
Robusta
Dat geldt niet voor de Robusta-bonen: In tegenstelling tot hun gevoelige soortgenoten kunnen ze duidelijk meer hebben - zowel als het gaat om plagen als met betrekking tot klimatologische omstandigheden. Daarom zijn ook het laagland, evenals regionen met sterke temperatuurwisselingen, geschikt voor het telen van Robusta. Robusta-bonen ontwikkelen een aards aroma met een geringe zuurgraad en bevatten ongeveer twee keer zoveel cafeïne als Arabica.
Andere koffiesoorten zoals Liberica, met een bijzonder hoog cafeïnegehalte, Excelsa met een uitgesproken gronderige smaak en Kopi Luwak, de duurste koffie ter wereld, die voor zijn karakteristieke aroma eerst het darmstelsel van een civetkat passeert, maken slechts een heel klein deel van de verkrijgbare koffiesoorten uit.
Koffiebereiding
Lees alles over de verschillende
manieren om koffie te bereiden
Koffiespecialiteiten
Ontdek het bijpassende serviesgoed
om optimaal van uw koffie te genieten